داستان های پسامدرن معمولاً با بحث هایی بازیگوشانه دربارۀ خود زبان و کنش داستان نویسی درصدد سلب اقتدار از «فراروایت» هستند. فراروایت نظامی دلالتی- معرفتی است که مدعی کشف معنای نهایی یا درک حقیقت است و می کوشد سلطۀ خود را بر ساختار دلالتی همۀ متون از جمله ادبیات بگستراند. ادبیات پسامدرن برای مقابله با این سلطه، هر گونه نظمی را که مایۀ قوام فراروایت هاست، در تمامی سطوحِ متن از جمله سطح دیداری به باز...

در این مقاله با مقایسه دو ویژگی به ظاهر متناقض در شخصیت های داستان پسامدرن، سعی در ریشه یابی این تناقض در وضعیت اجتماعی پسامدرن شده است. شخصیت های داستان پسامدرن، شخصیت هایی شورشی گری و طبق اصلاحات داستان نویسی «فضول» هستند. این شخصیت ها بر مقدرات خود و اثر، حاکم هستند و گاه مسیر داستان را برخلاف میل نویسنده رقم می زنند. این امر با ویژگی دیگر این شخصیت ها، یعنی بی هویتی و یا چند هویتی بودن آنان...

در این مقاله با مقایسة دو ویژگی به ظاهر متناقض در شخصیت‌های داستان پسامدرن، سعی در ریشه‌یابی این تناقض در وضعیت اجتماعی پسامدرن شده است. شخصیت‌های داستان پسامدرن، شخصیت‌هایی شورشی‌گری و طبق اصلاحات داستان نویسی «فضول» هستند. این شخصیت‌ها بر مقدرات خود و اثر، حاکم هستند و گاه مسیر داستان را برخلاف میل نویسنده رقم می‌زنند. این امر با ویژگی دیگر این شخصیت‌ها، یعنی بی‌هویتی و یا چند هویتی بودن آنان...

داستان «همنوایی شبانه ارکستر چوب­ها»  اثر رضا قاسمی یکی از شاخص­ترین داستان­های پسامدرن ادبیات فارسی است. این داستان زندگی گروهی از مهاجران و تبعیدی­های ایرانی ساکن فرانسه را روایت می­کند که هنوز هم گرفتار مشکلات ناشی از فرهنگ و اعتقادات اولیه خود هستند. نظریه آشوب که یکی از نظریه­های شناخته‌شده و پرکاربرد در علوم فیزیک و هواشناسی است در این داستان تجلی پیدا کرده است. ازآنجا که این داستان پسامد...

شخصیت داستانی در تعیین و تبیین تفاوت‌های داستان‌های کلاسیک، مدرن و پسامدرن نقش برجسته‌ای دارد. داستان کلاسیک قهرمان محور و دارای شخصیت‌هایی مقتدر و متمرکز است که داستان حول آن شخصیت‌ها می‌چرخد. در داستان مدرن با نوعی سوبژکتیویته مواجه هستیم و شخصیت، جهان را بین خود و دیگری تقسیم می‌کند اما در داستان پسامدرن شخصیت از مرکز به حاشیه رفته و تمایزی میان خود و دیگری قائل نیست. نقش هویت که در داستان م...

استفاده از عناصر پسامدرن در داستان‌های کودکان با دشواری‌هایی همراه است؛ زیرا ممکن است مخاطب کم‌تجربه فهم درستی از این عناصر نداشته باشد و روند درک داستان برایش کند شود. با این اوصاف، بسیاری از شاخصه‌های پسامدرن را در داستان‌های کودکانه محمدرضا شمس و سیامک گلشیری می‌توان دید. مانند: گسست در پیرنگ، خلق دنیایی دیگر، شخصیت‌های تخیلی و توهمی، راوی غیر قابل اعتماد و تعلیق آگاهانه ناباوری. در این پژوه...

فراداستان یکی از رویکردهای مدرن داستان‌نویسی در ادبیات داستانی پسامدرن است که عموماً پیدایش آن را محصول قرن بیستم میلادی می‌دانند. در ایران نیز پژوهشگران دیرینه، پیدایش و نمود این تکنیک داستان‌نویسی را عمدتاً در آثار داستانی معاصر دهۀ 70 به بعد می‌دانند، اما نگارنده بر آن است که در مثنوی مولوی، شگردهای داستان‌نویسی فراداستان به­کار رفته است. پژوهش حاضر با بررسی مؤلفه‌ها و شگردهای اساسی فراداستان‌...

طلوع داستان نویسی پسامدرن، اندکی پس از رشد داستان نویسی مدرن در کشورمان و تقریباً همگام با شروع داستان نویسی پسامدرن در جهان آغاز شد. اگرچه نخستین بارقه های پسامدرنیسم در ایران آشکارا در برخی از داستان های کوتاه دهه ی 40 به بعد مشاهده می شود، امّا رشد رمان پسامدرنیستی فارسی را می توان ویژه دهه های 70 و 80 دانست. علیرغم مرزبندی دقیقی که بین رمان های مدرن و پسامدرن در کشورمان وجود ندارد، امّا پس از ...